HSE, بازرسی, مقالات, مقالات, مقالات عمومی

بازرسی فنی جرثقیل | جلوگیری از حوادث و افزایش بهره‌وری

بازرسی فنی جرثقیل

بازرسی فنی جرثقیل فرآیندی است که در آن تمامی اجزا و سیستم‌های مکانیکی، هیدرولیکی، برقی و ساختاری دستگاه از نظر عملکرد و ایمنی بررسی می‌شوند. این بازرسی‌ها کمک می‌کنند تا نقص‌های احتمالی پیش از بروز حادثه شناسایی و رفع شوند و عمر مفید دستگاه بالا برود.

مراحل و انواع بازرسی فنی جرثقیل

براساس استانداردهای بین‌المللی مانند OSHA، ANSI و ASME، بازرسی جرثقیل به چند دسته تقسیم می‌شود:

3. بازرسی مکرر :

بسته به میزان استفاده از جرثقیل (روزانه یا هفتگی) انجام می‌شود. در این نوع بازرسی علاوه بر موارد عملکردی، مواردی مانند صدای غیرعادی، سایش قطعات متحرک، عملکرد ترمز و سیستم‌های قفل نیز ارزیابی می‌شوند.

4. بازرسی دوره‌ای ؛ آخرین مرحله از بازرسی فنی جرثقیل

این بازرسی‌ها به صورت سالانه یا هر سه ماه یک بار (در شرایط سرویس سنگین) توسط بازرسین مجرب انجام می‌شوند. در این بررسی، علاوه بر عملکرد دستگاه، ساختار کلی جرثقیل، ترک‌ها، تغییر شکل‌ها، فرسودگی اتصالات و پوشش‌های حفاظتی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. همچنین تست‌های غیرمخرب برای سنجش صحت جوش‌ها و ضخامت سازه به شدت مهم است.

1. بازرسی اولیه :

قبل از بهره‌برداری از جرثقیل‌های جدید، مجدداً نصب‌شده یا پس از تعمیرات، باید یک بازرسی جامع صورت گیرد تا از تطابق دستگاه با مقررات و استانداردهای ایمنی اطمینان حاصل شود. در این مرحله، تمامی اجزا از جمله سازه، اتصالات جوشکاری شده، سیستم‌های هیدرولیکی و برقی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

2. بازرسی تست عملکردی (عملیاتی) ؛ دومین مرحله از بازرسی فنی جرثقیل

قبل از شروع هر شیفت کاری یا استفاده از جرثقیل، اپراتور یا کارشناس موظف است یک بازرسی چشمی و شنیداری انجام دهد. در این بازرسی، کنترل‌های عملیاتی، لیمیت سوئیچ‌ها، سیم بکسل، قلاب‌ها، سیستم‌های هیدرولیک و تجهیزات هشداردهنده بررسی می‌شوند.

در صورت نیاز به مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید

021-44945007-8 و 09911677491

 

موارد مهم در بازرسی‌ های روزانه و دوره‌ای بازرسی فنی جرثقیل

در هر یک از مراحل بازرسی فنی جرثقیل، به نکات زیر توجه می‌شود:

بازرسی فنی جرثقیل

بازرسی روزانه:

  • بررسی حرکت آزاد مفاصل و لولاهای گردان
  • نظارت بر وضعیت سیم‌بکسل‌ها، قرقره‌ها، درام‌ها و قلاب‌ها
  • بازدید از بوم و بوم کمکی جهت وجود ترک، خمیدگی یا تغییر شکل
  • ارزیابی وضعیت تایرها از نظر فرسودگی و باد مناسب
  • شناسایی نشتی‌های روغن و هوا در سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک
  • بررسی عملکرد تمامی کنترل‌ها و چراغ‌های هشدار دهنده در کابین راننده

بازرسی دوره‌ای:

  • ارزیابی آسیب‌های ساختاری مانند کج شدن شاسی و ترک خوردگی در اتصالات
  • بررسی وضعیت اجزای حیاتی مانند درام، قرقره، پین‌ها، شفت‌ها، بلبرینگ‌ها و دنده‌ها
  • تست عملکرد دقیق سیستم‌های ترمز، کلاچ و قفل‌های بالابر بوم
  • انجام تست‌های غیرمخرب بر روی سازه‌ها و جوش‌ها به منظور شناسایی مشکلات پنهان
  • اطمینان از کالیبره بودن نشانگرهای بار و زاویه بوم

معرفی انواع جرثقیل و تجهیزات بالابر

۳. جرثقیل برجی

جرثقیل‌های برجی (tower cranes) در پروژه‌های ساخت و ساز بلند مورد استفاده قرار می‌گیرند و توانایی بلند کردن بارهای سنگین در ارتفاعات زیاد را دارند. استانداردهای مربوط به این دسته، مانند ASME B30.3، به ایمنی و عملکرد صحیح آن‌ها توجه ویژه دارند.

۴. لیفتراک و سایر تجهیزات بالابر

اگرچه لیفتراک‌ها از جرثقیل‌ها متفاوت هستند، اما اصول ایمنی و بازرسی آن‌ها بسیار شبیه است. استاندارد بازرسی لیفتراک در ایران بر مبنای ANSI B56.1 است و نیازمند بررسی‌های دوره‌ای جهت اطمینان از عملکرد صحیح سیستم‌های برقی، هیدرولیکی و مکانیکی می‌باشد.

۱. جرثقیل سقفی

جرثقیل‌های سقفی یا overhead cranes در کارخانجات و انبارها برای جابجایی بارها در طول سقف و بالای محیط‌های صنعتی استفاده می‌شوند. استاندارد مربوط به این نوع جرثقیل ASME B30.2 است.

۲. جرثقیل موبایل (متحرک)

این جرثقیل‌ها قابلیت حرکت در محیط‌های باز و سایت‌های ساخت و ساز را دارند. استانداردهای مرتبط برای آن‌ها ASME B30.5 می‌باشد.

بازرسی فنی جرثقیل

اهمیت بازرسی فنی جرثقیل

 بازرسی جرثقیل‌ها به صورت زیر می‌تواند مهم باشد:

  • جلوگیری از حوادث و تصادفات

با انجام بازرسی‌های منظم و دقیق، می‌توان به‌موقع نقص‌ها و مشکلات احتمالی را شناسایی و رفع کرد. این امر نقش بسزایی در جلوگیری از حوادث ناگوار و تصادفات کاری دارد.

  • افزایش عمر مفید تجهیزات

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه بر اساس نتایج بازرسی‌های دوره‌ای، از فرسودگی زودرس اجزا جلوگیری کرده و عمر مفید جرثقیل‌ها را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

  • کاهش هزینه‌های ناشی از تعمیرات اضطراری

شناسایی زودهنگام ایرادات موجب می‌شود تا از بروز خرابی‌های جدی جلوگیری شده و هزینه‌های تعمیرات اضطراری که معمولا بالا هستند، کاهش یابد.

  • رعایت استانداردهای ایمنی و قانونی

در ایران، طبق قانون حفاظت و بهداشت کار، کارفرمایان موظف‌اند تمامی جرثقیل‌های فعال خود را حداقل یک بار در سال و به صورت منظم بازرسی کنند. رعایت این استانداردها علاوه بر ایمنی کارکنان، از جریمه‌های قانونی نیز جلوگیری می‌کند.

استانداردها و نکات در بازرسی جرثقیل و لیفتراک

استانداردها و نکات در بازرسی لیفتراک و جرثقیل را می‌توانید در این قسمت مطالعه کنید:

۱. استانداردهای بین‌المللی و ملی

  • OSHA: استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در ایالات متحده
  • ANSI: استانداردهای ملی آمریکا
  • ASME B30: استانداردهای مربوط به طراحی و ایمنی جرثقیل (با تقسیم‌بندی‌های مختلف مانند ASME B30.2، 3 و B30.5)

۲. ویژگی‌های بازرس جرثقیل

یک بازرس جرثقیل باید دارای تجربه میدانی حداقل ۲۰۰۰ ساعت در حوزه تعمیر، نگهداری و بازرسی جرثقیل‌ها باشد. همچنین آشنایی کامل با استانداردها، کدهای ایمنی و اصطلاحات تخصصی از الزامات مهم این حرفه محسوب می‌شود.

۳. نکات مهم در بازرسی لیفتراک

  • قبل از حضور بازرس، کارفرما باید وزنه‌های تست (معادل ۱۰۰ تا ۱۲۵ درصد بار نامی دستگاه) را فراهم کند.
  • تفاوت بین بازرسی اولیه و دوره‌ای در لیفتراک مشابه جرثقیل است؛ به‌این معنا که بازرسی اولیه شامل بررسی طراحی، ساخت و نصب و بازرسی دوره‌ای فقط عملکرد و ایمنی سیستم‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
  • اپراتورهای جرثقیل و لیفتراک موظف به دریافت گواهینامه‌های مربوطه از سازمان‌های معتبر هستند.
بازرسی فنی جرثقیل

نتیجه‌گیری

بازرسی فنی جرثقیل، عاملی در بالا بردن سطح ایمنی کارکنان و افزایش کارایی تجهیزات است. از بررسی‌های چشمی روزانه تا بازرسی‌های دوره‌ای جامع، هر کدام نقش مهمی در شناسایی زودهنگام نقص‌ها و پیشگیری از حوادث ناخواسته دارند. همچنین، شناخت انواع جرثقیل – از سقفی و موبایل گرفته تا برجی – و تطبیق آن‌ها با استانداردهای بین‌المللی مانند ASME ، OSHA و ANSI، تضمین‌کننده عملکرد بهینه و ایمن این ماشین‌آلات در محیط‌های صنعتی است. برای اخذ گواهینامه بازرسی جرثقیل و لیفتراک با کارشناسان ما در شرکت آکس در تماس باشید.

‫0/5 ‫(0 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *