بررسی تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی

بی‌توجهی به آموزش‌های ایمنی می‌تواند هزینه‌های سنگینی برای کارگران و کارفرمایان به همراه داشته باشد. در محیط‌های کاری، آگاهی از اصول ایمنی نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت مهم است. تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی دقیقاً از همین نقطه آغاز می‌شود؛ جایی که نقش‌ها، مسئولیت‌ها و نیازهای آموزشی هر گروه، مسیر جداگانه‌ای را رقم می‌زند. در ادامه، به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم.

ضرورت آموزش ایمنی در محیط‌های کاری

آموزش ایمنی در محیط‌های کاری، گامی بنیادین برای حفاظت از جان کارکنان و ارتقای کیفیت فعالیت‌های سازمانی است. کاهش حوادث، ارتقای آگاهی، صرفه‌جویی در هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری، از نتایج مستقیم این سرمایه‌گذاری آگاهانه به شمار می‌آید.

با ترویج آموزش ایمنی نه‌تنها محیط کاری امن‌تر و سالم‌تر شکل می‌گیرد، بلکه سازمان، در سایه رعایت قوانین و استانداردهای معتبر، از تبعات حقوقی و خسارات مالی در امان می‌ماند. از این‌رو، شناخت اهمیت این آموزش‌ها و توجه ویژه به تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی، گامی اساسی در مسیر توسعه پایدار و موفقیت هر سازمان است.

آشنایی با دوره ایمنی کارگری و محتوای آموزشی آن

دوره ایمنی کارگری، از الزامات بنیادین برای پرسنل شرکت‌های پیمانکاری به شمار می‌آید؛ دوره‌ای که گذراندن آن برای اخذ گواهینامه تأیید صلاحیت ایمنی پیمانکاران، طبق آئین‌نامه وزارت کار، ضروری است.

این دوره هشت‌ساعته (یک روزه)، با نظارت مستقیم اداره کل کار و صدور گواهینامه رسمی از سوی مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار برگزار می‌شود و هدف آن، ارتقای سطح آگاهی و توانمندی کارگران در مواجهه با خطرات شغلی است.

محتوای آموزشی دوره ایمنی کارگری شامل مباحث زیر است:

• مفاهیم اولیه ایمنی
• اصول حفاظت از سلامت در محیط‌های کاری
• شناخت عوامل زیان‌آور
• پیشگیری از بیماری‌های شغلی
• راهکارهای مقابله با حوادثی چون برق‌گرفتگی، حریق و سقوط از ارتفاع
• نحوه صحیح استفاده و نگهداری از وسایل حفاظت فردی
• آشنایی با مقررات قانونی همچون مواد ۹۱ و ۹۲ قانون کار

گذراندن این دوره برای تمامی پرسنل مشمول بیمه، چه در دفتر مرکزی و چه در کارگاه‌های پروژه‌ای، الزامی است و کارفرمایان موظف به تأمین هزینه آموزش کارکنان خود می‌باشند.

آشنایی با دوره ایمنی کارفرمایی و محتوای آموزشی آن

دوره ایمنی کارفرمایی یکی از الزامات بنیادین برای اخذ گواهینامه تأیید صلاحیت ایمنی پیمانکاران از سوی اداره کار است. بر اساس ضوابط موجود، مدیرعامل یا یکی از اعضای اصلی هیئت مدیره شرکت‌های پیمانکاری، موظف به گذراندن این دوره می‌باشند. دوره مذکور طی سه روز متوالی و در مجموع ۲۰ ساعت آموزشی برگزار شده و تکمیل موفقیت‌آمیز آن، شرط اساسی برای تکمیل پرونده در سامانه تأیید صلاحیت ایمنی پیمانکاران محسوب می‌شود. در حال حاضر، این آموزش‌ها به دو شیوه حضوری و غیرحضوری در سطح کشور ارائه می‌گردد.

محتوای آموزشی دوره ایمنی کارفرمایی شامل مباحث زیر است:

• مقدمه‌ای بر ایمنی و بهداشت کار
• تعاریف و اصطلاحات تخصصی
• اهمیت فرهنگ ایمنی
• آمار حوادث شغلی و تحلیل هرم حوادث
• هزینه‌های ناشی از حوادث کاری
• حدود مجاز تماس با عوامل زیان‌آور
• مهمترین علل حوادث ناشی از کار
• مهمترین اعمال ناایمن
• مهمترین شرایط ناایمن
• انواع خطرات محیط کار
• خطرات ناشی از انرژی الکتریکی
• خطرات ناشی از حریق
• بهبود شرایط ایمنی در کارگاه ها
• مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری
• اقدامات پزشکی پیشگیرانه
• استفاده از تابلوهای هشداردهنده
• اصول کمک‌های اولیه
• مسئولیت‌های کارفرما در قبال پیمانکار
• الزامات ایمنی کارگران
• آشنایی با سیستم‌های مدیریت ایمنی
• روش های شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک

گذراندن این دوره، ضمن افزایش آگاهی مدیریتی نسبت به اصول ایمنی، نقش مؤثری در پیشگیری از مخاطرات شغلی و تضمین سلامت محیط کار دارد. شناخت دقیق الزامات این دوره، به ویژه در مقایسه با تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی، برای موفقیت در فرآیندهای حقوقی و اجرایی پیمانکاران، ضرورتی انکارناپذیر است.

تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی؛ بررسی کلی

در حوزه آموزش ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، دوره‌های کارگری و کارفرمایی هرکدام اهداف، مخاطبان و محتوای آموزشی ویژه‌ای دارند. از این‌رو دانستن تفاوت دوره ایمنی کارگری و کارفرمایی برای ارتقاء ایمنی در محیط‌های کاری الزامی است.

چه افرادی ملزم به شرکت در دوره ایمنی کارگری هستند؟

کلیه کارگران، کارمندان و بیمه‌شدگان شرکت‌های پیمانکاری، طبق آئین‌نامه وزارت کار، ملزم به گذراندن دوره ایمنی کارگری هستند. این آموزش، شرط لازم برای اخذ گواهینامه تأیید صلاحیت ایمنی پیمانکاران بوده و بدون آن روند صدور گواهی متوقف خواهد شد. با توجه به محتوای کاربردی دوره، حضور تمامی پرسنل و حتی صاحبان مشاغل آزاد در این آموزش توصیه می‌شود.

چه افرادی ملزم به شرکت در دوره ایمنی کارفرمایی هستند؟

دوره آموزش ایمنی کارفرمایی، ویژه مدیران عامل، اعضای هیئت مدیره و مدیران مرتبط با پرسنل، به همت مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار طراحی شده است.

براساس ضوابط قانونی، شرکت‌ها و اشخاص حقیقی متقاضی اخذ گواهینامه تأیید صلاحیت ایمنی پیمانکاران، موظف‌اند مدیرعامل یا یکی از اعضای هیئت مدیره خود را به گذراندن این دوره ملزم نمایند.

استانداردها و الزامات قانونی آموزش‌های دوره‌های ایمنی کارگری و کارفرمایی

• رعایت استانداردهای ایمنی، برای کارفرمایان و کارگران، یک تکلیف قانونی محسوب می‌شود. بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب، کارفرما یا نماینده قانونی او موظف است پیش از آغاز فعالیت کارگاه، دوره‌های آموزش ایمنی عمومی متناسب با نوع کار را بگذراند.
• در کارگاه‌هایی که پیش از تصویب آیین‌نامه دایر شده‌اند، کارفرمایان و کارگران مکلف به گذراندن دوره‌های ایمنی و اخذ گواهینامه معتبر هستند. همچنین در موارد پیمانکاری، کارفرما پیش از عقد قرارداد باید مدارک آموزش ایمنی پیمانکاران و نیروهای آنان را دریافت نماید.
• آموزش ایمنی پیش از به‌کارگیری کارگران الزامی بوده و باید با تأیید مراجع ذیصلاح انجام گیرد. در کارگاه‌های مشمول طرح طبقه‌بندی مشاغل، گذراندن این آموزش‌ها باید در سوابق شغلی درج گردد.
• برگزاری تمامی دوره‌های آموزش ایمنی در کشور تحت نظارت مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار انجام می‌پذیرد.