آتش نشانی, تجهیزات ایمنی و آتش نشانی, مقالات, مقالات, مقالات عمومی

تفاوت الیاف نومکس و کولار در لباس‌های ضدحریق | مقایسه Nomex، Kevlar و Kermel

تفاوت الیاف نومکس و کولار

لباس‌های آتش نشانی باید در برابر آتش و بریدگی‌های حین عملیات مقاوم باشد. پس برای اضافه کردن این میزان سختی به لباس‌های آتش‌نشان‌ها باید از الیاف مخصوص استفاده شود. سه الیاف اصلی که امروز در لباس‌های حرفه‌ای مقاوم در برابر حرارت استفاده می‌شوند، Nomex، Kevlar و Kermel هستند. اما تفاوت‌شان چیست؟ برای مثال تفاوت الیاف نومکس و کولار در چه مواردی اهمیت دارد؟ ر ادامه الیاف Nomex، Kevlar و Kermel را کامل بررسی کرده‌ایم.

تفاوت الیاف نومکس و کولار
تفاوت الیاف نومکس و کولار

Nomex: تعادلی میان انعطاف و مقاومت حرارتی

الیاف Nomex برای شرایطی ساخته شده‌اند که گرما و آتش در آن‌ها حضور دارد. این الیاف به‌طور طبیعی شعله‌ور نمی‌شوند، ذوب نمی‌شوند و دود سمی تولید نمی‌کنند. مهم‌ترین مزیت آن، محافظت حرارتی است. وقتی در برابر حرارت بالا قرار می‌گیرد، نمی‌سوزد، بلکه یک لایه زغال روی خودش می‌سازد که از بدن محافظت می‌کند.

در عین مقاومت، نرم و راحت است. برای همین در لایه‌ی داخلی لباس‌های چندلایه آتش‌نشانی استفاده می‌شود. همچنین در برابر قوس الکتریکی مقاوم است و انتخاب مناسبی برای کارگران برق فشار قوی به شمار می‌رود.

مشخصات Nomex:

  • مقاوم در برابر حرارت تا ۴۰۰ درجه فارنهایت
  • نمی‌سوزد، ذوب نمی‌شود، دود سمی ندارد
  • نرم و منعطف؛ مناسب لایه‌های داخلی لباس
  • مقاوم در برابر قوس الکتریکی
  • استحکام کششی: حدود ۳۴۰ مگاپاسکال

تفاوت الیاف نومکس و کولار
تفاوت الیاف نومکس و کولار

Kevlar: فولادی در قامت پارچه

Kevlar برای مقابله با ضربه، بریدگی و فشار طراحی شده است. این الیاف حتی از فولاد هم قوی‌ترند، اما خیلی سبک‌ترند. به همین دلیل در جلیقه‌های ضدگلوله، لباس‌های نظامی و محافظ‌های صنعتی از آن استفاده می‌شود.

در برابر حرارت مقاوم است، اما گرما را عبور می‌دهد. پس برای لایه‌ی بیرونی لباس خوب است، نه برای تماس مستقیم با پوست. کمی خشک و سفت است، اما جان‌سخت و پایدار.

مشخصات Kevlar:

  • مقاومت کششی بسیار بالا: حدود ۳۶۲۰ مگا پاسکال
  • مقاوم در برابر ضربه، پارگی، فشار فیزیکی
  • سبک و بادوام
  • مقاوم در برابر شعله، اما رسانای گرما
  • دمای عملکرد: حدود ۳۷۵ درجه فارنهایت

تفاوت الیاف نومکس و کولار
تفاوت الیاف نومکس و کولار

Kermel: مقاوم در برابر شعله و مواد شیمیایی

Kermel مخصوص محیط‌های حساس است. هم در برابر شعله مقاوم است، هم در برابر مواد شیمیایی و قوس الکتریکی. نمی‌سوزد و روی پوست نمی‌چسبد. برخلاف Kevlar، بسیار نرم است و برای لباس‌های زیری که مستقیم با پوست تماس دارند، مناسب‌تر است.

این الیاف با الیاف دیگر مثل ویسکوز ضدحریق ترکیب می‌شود تا هم راحت باشد، هم تنفس‌پذیر. در انواع لباس‌ آتش نشانی و نظامی سبک، Kermel انتخاب هوشمندانه‌ای است؛ به‌ویژه در هوای گرم و خشک.

مشخصات Kermel:

  • مقاوم در برابر شعله، مواد شیمیایی و قوس الکتریکی
  • نرمی بالا و مناسب تماس با پوست
  • تنفس‌پذیر و راحت در گرما
  • دمای عملکرد: حدود ۴۰۰ درجه فارنهایت
  • مناسب برای لایه‌های زیری لباس‌های تاکتیکی و ضدآتش

جدول مقایسه‌ای برای یک انتخاب آگاهانه

ویژگی Kevlar® Nomex® Kermel®
استحکام کششی بسیار بالا (۳۶۲۰ MPa) متوسط (۳۴۰ MPa) متوسط
نرمی و راحتی کم متوسط زیاد
مقاومت حرارتی بالا بسیار بالا بسیار بالا
مقاومت در برابر قوس الکتریکی دارد عالی عالی
جذب رطوبت متوسط متوسط پایین
مقاومت شیمیایی متوسط بالا بسیار بالا
کاربرد اصلی بالیستیک، برق، خودرو آتش‌نشانی، نظامی، برق نظامی، لایه زیرین، شیمیایی
ترکیب‌پذیری پایین بالا بسیار بالا

تفاوت الیاف نومکس و کولار؛ بررسی موقعیت‌های عملی برای درک بهتر!

می‌خواهید تفاوت الیاف نومکس و کولار را درک کنید؟ بهتر است در موقعیت‌های واقعی این الیاف را بررسی کنیم.

سناریو اول: تفاوت الیاف نومکس و کولار در موقعیت‌های شبیه به انفجار

برای درک تفاوت الیاف نومکس و کولار می‌خواهیم سناریو انفجار را مرور کنیم.  تصور کنید در دل یک پالایشگاه قدیمی، صدای انفجار همه‌چیز را می‌لرزاند. ظرف چند ثانیه، گرما به بیش از ۵۰۰ درجه‌ی فارنهایت می‌رسد. یک آتش‌نشان، بی‌درنگ وارد محوطه می‌شود تا جان کسی را نجات دهد. لباسی که بر تن دارد، سرنوشت او را رقم می‌زند.

اگر این لباس تنها از کولار ساخته شده بود، بدن آتش‌نشان زیر لایه‌ها می‌سوخت. کولار هرچند در برابر بریدگی و کشش فوق‌العاده مقاوم است، اما گرما را به‌خوبی عبور می‌دهد.  در طراحی لباس‌های چندلایه‌ی پیشرفته، مانند آن‌چه برند IST تولید می‌کند، لایه‌ی میانی یا داخلی از الیاف نومکس تشکیل شده. چرا؟

چون نومکس گرما را جذب نمی‌کند. آن را به لایه‌ای ذغالی تبدیل می‌کند که نه دود سمی دارد و نه به بدن می‌چسبد. این پدیده، همان charring یا ذغال‌شدن تدریجی‌ست؛ سدی طبیعی در برابر حرارت، بدون نیاز به روکش‌های شیمیایی.

تفاوت الیاف نومکس و کولار

سناریو دوم: تفاوت الیاف نومکس و کولار در حادثه برق فشار قوی

در پست ۲۰ کیلوولت، یک کارگر برق مشغول سرویس تابلوست. ناگهان جرقه‌ای شدید، قوس الکتریکی ایجاد می‌کند. دمایی که در کمتر از یک ثانیه از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد عبور می‌کند. این گرما، اگر به‌درستی کنترل نشود، می‌تواند نه‌فقط لباس، که پوست و گوشت و حتی استخوان را بسوزاند.

در چنین شرایطی، نومکس تنها امید است. این الیاف، از همان آغاز برای چنین موقعیت‌هایی طراحی شده‌اند. خاصیت ضد قوس آن ذاتی‌ست؛ یعنی حتی بدون هیچ پوشش یا عملیات اضافه، نمی‌سوزد، نمی‌چسبد و ذوب نمی‌شود.

به‌ویژه در نسخه‌های پیشرفته‌تر مانند Nomex Nano، وزن لباس تا ۴۰ درصد کاهش یافته، اما مقاومت حرارتی همچنان حفظ شده است. در همین سناریو اگر لباس فقط از کولار ساخته شده باشد، خطر جدی‌ست. کولار به دلیل چگالی بالا، گرما را سریع‌تر منتقل می‌کند.

سناریو سوم: مأمور عملیات شهری و درگیری میدانی

فرض کنیم یک نیروی ویژه در حال انجام مأموریتی در فضای شهری‌ست. جایی که خطر سقوط، پرتاب سنگ، برخورد با شیشه‌ی شکسته یا ضربه‌ی ناگهانی وجود دارد. لباس او باید تاب‌آور باشد. مقاوم در برابر بریدگی، اما در عین حال، سبک و قابل‌تحمل.

در این‌گونه عملیات‌ها، کولار بسیار موثر است. مقاومت آن در برابر برش، چنان بالاست که جلیقه‌های ضدگلوله، کلاه ایمنی، زانو‌بندها و محافظ‌های گردن، همگی با کولار تقویت می‌شوند. به ازای وزن مساوی، پنج برابر از فولاد قوی‌تر است.

معایب هر کدام از الیاف چیست؟

هیچ کدام از الیاف‌های نام برده شده در این مطلب بی عیب و نقص نیستند. Kevlar و Nomex در محیط‌های مرطوب، رطوبت جذب می‌کنند که این موضوع می‌تواند وزن لباس را افزایش داده و تا حدی عملکرد حرارتی را کاهش دهد. هر دو نسبت به نور خورشید حساس هستند و UV می‌تواند به مرور زمان آن‌ها را تخریب کند.

Kermel با وجود این که در برابر شعله و مواد شیمیایی بی‌نظیر است، اما هزینه بالاتری دارد و برای راحتی بیشتر نیازمند ترکیب با الیاف دیگر است.

جمع بندی

انتخاب بین Nomex، Kevlar و Kermel به شرایط کاری و نیاز شما بستگی دارد. Kevlar برای مقاومت مکانیکی بالا مناسب است، Nomex برای حفاظت در برابر حرارت و برق، و Kermel برای راحتی، نرمی و مقاومت شیمیایی. هیچ‌کدام بر دیگری برتری مطلق ندارند؛ هر کدام راه‌حلی‌اند برای یک خطر خاص.

در طراحی مدرن لباس‌های حفاظتی، اغلب این الیاف در کنار هم استفاده می‌شوند تا نقاط قوتشان ترکیب شود. برندهایی مثل IST دقیقاً از همین اصل استفاده می‌کنند و با ترکیب Nomex و Kevlar یا حتی Kermel با FR Viscose، لباس‌هایی با کیفیت و چندمنظوره تولید می‌کنند.

‫0/5 ‫(0 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *