آسانسورها، بهعنوان یکی از مهمترین وسایل نقلیه عمومی در ساختمانها و اماکن صنعتی، نقش بسیار حیاتی و حیز اهمیتی را بر عهده دارند. از ساختمانهای مسکونی تا صنعتی و تجاری، حضور آسانسورها به دلیل ارتفاعات مختلف ساختمانها و نیاز به انتقال سریع و ایمن افراد و بارها، ضروری است. اما، بهطور خاص در محیطهای صنعتی که با شرایط سخت و آمیزههای مختلفی مواجه هستند، نیاز به بازرسی دقیق و منظم آسانسورها بیش از پیش احساس میشود.
بازرسی آسانسور صنعتی، یک فرآیند بسیار حیاتی است که بهمنظور اطمینان از ایمنی و عملکرد بهینه این وسیله حمل و نقل، صورت میگیرد. دارندگان آسانسورهای صنعتی باید به این موضوع توجه داشته باشند که بازرسی منظم و دقیق این تجهیزات، علاوه بر افزایش عمر مفید آنها، برای ایمنی کارکنان و تجهیزات موجود در محیط کار نیز بسیار حائز اهمیت است.
در این مقاله، به بررسی اهمیت بازرسی آسانسورهای صنعتی و روشهای اجرایی آن میپردازیم تا دارندگان و مدیران این اماکن بتوانند بهترین راهکارها را برای حفظ ایمنی و عملکرد بهینه آسانسورهای خود انتخاب کنند.
نکات ایمنی بازرسی آسانسور صنعتی
در هر صنعت و ساختمان صنعتی، ایمنی و سلامت کارکنان امری بسیار حیاتی است. آسانسورهای صنعتی، به عنوان یکی از مهمترین وسایل نقلیه در این محیطها، نقش بسیار مهمی را در ایمنی و راحتی افراد ایفا میکنند. اما، اگرچه این آسانسورها به طور معمول مورد استفاده قرار میگیرند و از آنها انتظار میرود که به طور مداوم عمل کنند، اما به دلیل فرسودگی، نقصان و یا خرابیهای غیرمنتظره میتوانند پدیدار شوند که این موضوع میتواند به عنوان یک خطر جدی برای ایمنی کارکنان و ساکنان محیط کار و ساختمانها مطرح شود.
در این موقعیت، بازرسی آسانسورهای صنعتی به عنوان یک روش حیاتی برای تشخیص و پیشگیری از این نقصانها و خطرات معرفی میشود. این فرآیند این امکان را فراهم میکند که مسئولان و کارکنان مربوطه بتوانند بهطور منظم و دقیق وضعیت آسانسورها را بررسی و ارزیابی کرده و هر گونه نقصان یا خطر احتمالی را تشخیص دهند. این بدان معناست که بازرسی آسانسورهای صنعتی نه تنها به بهبود عملکرد و عمر مفید آسانسورها کمک میکند بلکه ایمنی و سلامت کارکنان و ساکنان ساختمان را نیز تضمین میکند.
از جمله نکات ایمنی که در بازرسی آسانسورهای صنعتی باید مدنظر قرار گیرند، میتوان به بررسی قطعات مکانیکی و الکتریکی، بررسی سیستم ترمز، ارزیابی سیستم اطفاء حریق، بررسی سیستم اضطراری، و بررسی ایمنی بار و افراد اشاره کرد. این نکات میتوانند در شناسایی خطرات مختلف و اتخاذ اقدامات مناسب برای حفظ ایمنی و اطمینان از عملکرد بهینه آسانسورها بسیار مفید واقع شوند.
در ادامه، چند نکته ایمنی که در بازرسی آسانسورهای صنعتی بسیار حیاتی است را بررسی میکنیم:
- بررسی قطعات مکانیکی و الکتریکی: این شامل بررسی وضعیت کلی قطعات مکانیکی مانند ریل، سیستم پلهها، و سیستم کابلها و نیز قطعات الکتریکی از جمله موتور، سیمها، و سیستم کنترل میشود.
- بررسی سیستم ترمز: سیستم ترمز آسانسور یکی از مهمترین عوامل ایمنی است. بازرسی باید شامل بررسی عملکرد ترمزهای اصلی و فرعی و همچنین تستهای اضطراری باشد.
- ارزیابی سیستم اطفاء حریق: بررسی قابلیت عملکرد و اعتبار سیستم اطفاء حریق در صورت وقوع حادثه حریق بسیار اهمیت دارد تا از آسیب به زندگی و اموال جلوگیری شود.
- بررسی سیستم اضطراری: اطمینان از عملکرد صحیح سیستم اضطراری آسانسور، از جمله سیستم خروج اضطراری و ارتباط با مرکز کنترل، امری بسیار حیاتی است.
- بررسی ایمنی بار و افراد: اطمینان از اینکه آسانسور قادر به حمل بار و افراد با ایمنی است و هیچ تراکمی یا نقصان در سیستم بازرسی نشده است، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
این نکات، تنها چند مورد از جنبههای ایمنی است که در بازرسی آسانسورهای صنعتی باید در نظر گرفته شوند. با رعایت این نکات، میتوان بهطور موثری از ایمنی و سلامت افراد و تجهیزات در محیط کار اطمینان حاصل کرد.
مشخصات آسانسورهای صنعتی:
آسانسورهای صنعتی، به عنوان یکی از مهمترین اجزای ساختمانهای صنعتی و تجاری، باید به مشخصات و استانداردهای خاصی تطابق داشته باشند تا بتوانند عملکرد بهینه و ایمنی را ارائه دهند. در زیر به برخی از مشخصات اساسی آسانسورهای صنعتی اشاره خواهیم کرد:
- ظرفیت بارگیری (کارایی): این مشخصه نشاندهنده حداکثر وزنی است که آسانسور میتواند بردارد. ظرفیت بارگیری بر اساس وزن نفرات و مواردی که در آسانسور حمل میشوند تعیین میشود.
- سرعت حرکت: سرعت حرکت آسانسور نقطه مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. این مشخصه بر اساس نوع استفاده و نیازهای ساختمان تعیین میشود. آسانسورهای صنعتی معمولاً سرعت حرکت بالاتری نسبت به آسانسورهای مسکونی دارند.
- ابعاد و طراحی: ابعاد آسانسور باید با ابعاد ساختمان و نیازهای مکانیکی آن هماهنگ باشد. همچنین، طراحی آسانسور باید از جنبههای ایمنی و زیبایی مورد بررسی قرار گیرد.
- سیستم ایمنی: آسانسورهای صنعتی باید دارای سیستمهای ایمنی پیشرفته باشند که از جمله آنها میتوان به سیستمهای ضد سقوط، سیستمهای آتشنشانی، و سیستمهای نگهداری از قفل برقی اشاره کرد.
- کارایی انرژی: آسانسورهای صنعتی باید بهینهسازی شده باشند تا مصرف انرژی کمتری داشته باشند و به تأمین نیازهای محیط زیستی نیز کمک کنند.
- تجهیزات جانبی: از جمله مشخصات مهم آسانسورهای صنعتی، تجهیزات جانبی مانند صفحه نمایش، سیستمهای صوتی، و دوربینهای مداربسته میباشند که امکان کنترل و نظارت بهتر را فراهم میکنند.
مشخصات دقیق هر آسانسور صنعتی ممکن است بسته به تولیدکننده، مدل و نوع کاربری آن متفاوت باشد، اما معمولاً مشخصات عمومی فنی آسانسورهای صنعتی شامل موارد زیر میشود:
- سیستم حرکتی:
- هیدرولیک: استفاده از جک های هیدرولیک برای جابجایی کابین
- کششی: استفاده از وزنه های تعادل و موتور برای جابجایی کابین
- وینچ: استفاده از وینچ برای جابجایی کابین (موارد خاص)
- سیستم ترمز:
- ترمز اصطکاکی: رایج ترین نوع ترمز در آسانسورهای صنعتی
- ترمز دیسکی: برای سرعت های بالا و کاربردهای سنگین
- ترمز پاراشوت: به عنوان سیستم ایمنی در صورت پارگی سیم بکسل
- حداکثر تحمل بار:
- بسته به نوع آسانسور صنعتی، از 500 کیلوگرم تا 30 تن یا بیشتر
- سایر ویژگی ها:
- سرعت: 2 تا 6 متر بر ثانیه
- ظرفیت: 5 تا 20 نفر یا بیشتر (برای بار، تا 30 تن یا بیشتر)
- نوع درب: آکاردئونی، لولایی، و …
- سیستم کنترل: کنترل PLC، سیستم های احضار و …)
- ویژگی های ایمنی: سیستم های ترمز اضطراری، سیستم های هشدار دهنده، و
آسانسورهای صنعتی نوعی از آسانسور هستند که برای حمل و نقل افراد، بار و تجهیزات در محیط های صنعتی و تجاری طراحی شده اند. این آسانسورها در مقایسه با آسانسورهای معمولی، از نظر ظرفیت، ابعاد، سیستم حرکتی، سیستم ترمز و … دارای تفاوت های اساسی هستند.
نیاز به آسانسور صنعتی:
در بسیاری از صنایع، مانند کارخانجات، انبارها، معادن، نیروگاه ها، بیمارستان ها و … نیاز به جابجایی افراد، بار و تجهیزات بین طبقات مختلف وجود دارد. استفاده از پله ها برای این منظور نه تنها غیر عملی و خسته کننده است، بلکه می تواند خطرناک نیز باشد. به همین دلیل، از آسانسورهای صنعتی به عنوان یک راه حل ایمن و کارآمد برای جابجایی در محیط های صنعتی استفاده می شود.
مزایای استفاده از آسانسورهای صنعتی:
- افزایش ایمنی: آسانسورهای صنعتی با استفاده از سیستم های ایمنی پیشرفته، خطر حوادث را به طور قابل توجهی کاهش می دهند.
- افزایش بهره وری: استفاده از آسانسورهای صنعتی به جابجایی سریع تر افراد و بار بین طبقات مختلف کمک می کند و این موضوع به نوبه خود منجر به افزایش بهره وری می شود.
- کاهش هزینه ها: استفاده از آسانسورهای صنعتی به کاهش نیاز به نیروی انسانی برای جابجایی بار و تجهیزات کمک می کند و این موضوع به نوبه خود منجر به کاهش هزینه ها می شود.
- بهبود دسترسی: آسانسورهای صنعتی به افراد معلول و افراد با تحرک محدود کمک می کنند تا به راحتی بین طبقات مختلف جابجا شوند.
انتخاب آسانسور صنعتی مناسب:
انتخاب آسانسور صنعتی مناسب با توجه به نیازها و شرایط محیطی باید توسط متخصصان انجام شود. عوامل مختلفی مانند ظرفیت آسانسور، ابعاد آسانسور، سیستم حرکتی آسانسور، سیستم ترمز آسانسور، حداکثر تحمل بار آسانسور، شرایط محیطی و … باید در نظر گرفته شود.
انواع آسانسور صنعتی
آسانسورهای صنعتی بسته به نوع کاربری، ظرفیت، ساختار و نیازهای خاص مکانیکی و صنعتی متنوع هستند. برخی از انواع معمول آسانسورهای صنعتی عبارتند از:
- آسانسورهای باری: برای حمل و نقل بارها و کالاها در مراکز خرید، انبارها، کارخانجات و ساختمانهای صنعتی استفاده میشوند.
- آسانسورهای خطی: این نوع آسانسورها از جنس پلتفرم هستند و برای حمل و نقل بارها یا افراد در مسافتهای طولانی و با ارتفاع بالا استفاده میشوند، مثل آسانسورهای شیبدار در کارخانجات یا برجهای بلند.
- آسانسورهای صنعتی سنگین: این نوع آسانسورها برای حمل و نقل بارهای سنگین و یا تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار میگیرند، مانند در صنایع ساختمانی و صنعتی.
- آسانسورهای نفتی و گازی: این آسانسورها برای حمل و نقل افراد و تجهیزات در صنایع نفت و گاز، معادن و صنایع شیمیایی طراحی شدهاند و باید به وسیلهی مواد و فناوریهای ویژهای مانند ضد انفجار و مقاومت در برابر شرایط سخت محیطی مجهز شوند.
- آسانسورهای پیچشی: این نوع آسانسورها برای حرکت در مسیرهای پیچیده و با تغییر جهت متعدد مورد استفاده قرار میگیرند، مانند در ساختمانهایی با طراحی غیرمعمول یا برجها با ساختار پیچشی.
این تنها چند نمونه از انواع آسانسورهای صنعتی هستند و هرکدام بسته به نیازهای خاص صنعتی و مکانیکی طراحی و ساخته میشوند.
روند بازرسی آسانسور
بازرسی آسانسور فرآیندی است که به طور منظم برای بررسی و ارزیابی عملکرد، سلامت و ایمنی آسانسورها انجام میشود. این بازرسیها توسط متخصصان و کارشناسان آسانسور صورت میگیرد و شامل بررسی اجزای مختلف آسانسور مانند سیستم قدرت، سیستم کنترل، قطعات مکانیکی و الکتریکی، دربها و سایر اجزا میشود.
مراحل کلی بازرسی آسانسور:
- تشکیل پرونده: مالک یا مدیر ساختمان باید با مراجعه به سامانه بازرسی آسانسور سازمان ملی استاندارد ایران، درخواست بازرسی را ثبت کند.
- ارائه مدارک: مدارک مورد نیاز برای بازرسی آسانسور شامل فرم تاییدیه اجزاء آسانسور، فرم مشخصات فنی آسانسور، قرارداد سرویس و نگهداری یکساله آسانسور، بیمه نامه آسانسور، تصویر پروانه ساختمان، رسید بانکی واریزی مبالغ اعلام شده، تصویر پروانه واحد طراحی و مونتاژ آسانسور، تصویر آگهی تاسیس شرکت نصاب آسانسور در روزنامه رسمی و … است.
- بازرسی اولیه: در این مرحله، بازرس از محل نصب آسانسور بازدید کرده و مدارک ارائه شده را بررسی میکند.
- بازرسی فنی: در این مرحله، بازرس به طور کامل آسانسور را از نظر عملکرد، سلامت و ایمنی بررسی میکند.
- صدور گواهی نامه: در صورتی که آسانسور از نظر بازرس استانداردهای لازم را داشته باشد، گواهی نامه بازرسی آسانسور صادر میشود.
- بررسی دورهای: بررسی دورهای آسانسورها به صورت دورهای و منظم توسط تکنسینهای متخصص صورت میگیرد. این بررسیها ممکن است شامل بررسیهای روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالیانه باشد و هدف آن پیشگیری از وقوع مشکلات و افزایش ایمنی و کارایی آسانسور است.
- آزمونهای فنی: آزمونهای فنی شامل بررسی عملکرد موتور، سیستم ترمز، سیستم کنترل، و سایر قطعات مکانیکی و الکتریکی آسانسور میشود. این آزمونها برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی آسانسور انجام میشود.
- آزمونهای ایمنی: آزمونهای ایمنی شامل بررسی سیستمهای ایمنی مانند سیستم ترمز، سیستم اضطراری، سیستم آتشنشانی، و دیگر وسایل ایمنی ضروری است. هدف این آزمونها اطمینان از آمادگی آسانسور برای وقوع حوادث اضطراری و ایمنی افراد است.
- ثبت نتایج: نتایج بازرسیهای آسانسور در فرمها و گزارشهای مربوطه ثبت میشود. این گزارشها شامل نقاط قوت و ضعف آسانسور، نیازمندیهای تعمیر و نگهداری، و هر گونه نکات خاص دیگر میباشد.
- تعمیر و نگهداری: بر اساس نتایج بازرسی، اقدامات تعمیر و نگهداری لازم انجام میشود. این شامل تعمیرات فوری در صورت وجود خطاها و نقصانات، تعویض قطعات آسیب دیده، و انجام تنظیمات و تعمیرات پیشگیرانه میشود.
- تایید بازرسی: پس از انجام بازرسی و تعمیرات، یک گواهی یا گزارش بازرسی توسط تکنسین یا متخصص صادر میشود که نشان دهنده قابلیت استفاده و ایمنی آسانسور است. این گواهیها معمولاً باید به مقامات محلی یا مسئولان ایمنی ارائه شود.
نکات مهم در مورد بازرسی آسانسور:
- بازرسی آسانسور باید توسط بازرسان معتمد و دارای صلاحیت انجام شود.
- گواهی نامه بازرسی آسانسور باید در محل آسانسور نصب شود.
- در صورتی که آسانسور در بازرسی مردود شود، باید توسط مالک یا مدیر ساختمان عیب یابی و رفع نقص شود و سپس مجدداً مورد بازرسی قرار گیرد.
- عدم رعایت موارد فوق می تواند منجر به پلمپ شدن آسانسور و عدم صدور گواهی نامه بازرسی شود.
مزایای بازرسی آسانسور:
- افزایش ایمنی آسانسورها
- کاهش خطر بروز حوادث
- افزایش طول عمر آسانسور
- کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری
- ایجاد آرامش خاطر برای ساکنان و استفاده کنندگان از آسانسور
قوانین و مقررات مربوط به بازرسی آسانسور:
- آئین نامه بازرسی فنی آسانسور و بالابر
- دستورالعمل نحوه صدور گواهی نامه بازرسی آسانسور و بالابر
- بخشنامه نحوه محاسبه هزینه های بازرسی فنی آسانسور و بالابر
در صورت نیاز به مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید
02144945007 و 09911677491
انواع بازرسی هایی که برای آسانسور شرکت نوین صنعت آکس انجام میدهد :
بازرسی هایی که شرکت نوین صنعت آکس مجوز بازرسی را دارند عبارتند از :
در صورت نیاز به مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید
02144945007 و 09911677491