بر اساس آیین نامه قانون کار ابلاغی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ، به انواع کارهایی که در ارتفاع بالاتر از 2 متر انجام شود کار در ارتفاع اطلاق می شود و لزوم استفاده از تجهیزات کار در ارتفاع برای چنین مشاغلی ضروری است. کار در ارتفاع یکی از بزرگترین علل آسیب و مرگ و میر در محل کار است. به همین دلیل این امر در مباحث HSE و ایمنی به طور ویژه مورد توجه قرار میگیرد. اگرچه فکر کردن در مورد آن خوشایند نیست، اما مهم این است که کارگران و مدیران برای استفاده صحیح از مهارتهای ایمنی و تجهیزات مهم در این وضعیت، رویکردی پیشگیرانه داشته باشند. یکی از تجهیزات مهم مورد استفاده هارنس (harness) است که به عنوان ابزاری مهم برای مهار سقوط شناخته میشود.
مهم ترین تجهیزات کار در ارتفاع
هارنس از مهمترین قطعه های تجهیزات برای هر کار با ارتفاع بالا می باشد. هارنس های سقوط معمولا متناسب با نیازهای طیف وسیعی از مشاغل خطرناک ساخته می شود ، از جمله ساختمان سازی ، ترافیک ، فاضلاب ، پتروشیمی ، صنایع مخابراتی و … هارنس یکی از مهمترین تجهیزات حفاظت فردی محسوب می شود که هنگام انجام هرگونه عملیاتی که خطر سقوط در آن وجود دارد، باید از آن استفاده شود. ناگفته نماند که در هر محل کاری باید ارزیابی کامل و درستی از ریسک مربوط در وظایف را داشته باشیم. در واقع برای حفظ جان افراد تیم، قبل از انجام هر کاری که نیاز به حضور در ارتفاع دارد، ارزیابی کامل خطرات بسیار مهم است. به بیان دیگر، مهم است که از خودمان بپرسیم کارگر تا چه میزان در معرض خطر است؟ در چه ارتفاعی کار خواهند کرد؟ آیا این امکان وجود دارد که از کار در ارتفاع اجتناب کرد یا خیر؟
هارنس (harness) چیست؟
هارنس از جمله تجهیزاتی است که از افتادن افراد هنگام کار در ارتفاع جلوگیری میکند. معمولا کارگران خود را با تسمه (یا طناب ضخیم) به جایگاه محکمی متصل میکنند. طول این تسمه و استحکام آن در هنگام اتصال، طوری تنظیم میشود نیروها را بر روی ران ها ، لگن، کمر، سینه و شانه توزیع می کند وبا اتصال به سایر اجزای سیستم محافظت از سقوط شخصی مانع سقوط فرد می شود.
از آنجا که استفاده از این ابزار آسان است، این ابزار، مهارکننده سقوط بوده و در حفظ جان افراد بسیار مؤثر است اما باید بدانیم که مدل نامناسب این تجهیزات، محافظت از تمام بدن را ارائه نمیدهند و در برخی موارد، میتواند آسیبهای جدی در ستون فقرات را به همراه داشته باشند. به همین خاطر مهم است که هنگام خرید و تهیه این نوع وسایل به طراحی و ایمنی آن توجه ویژه داشته باشیم.
اجزاء اصلی هارنس
این محصولات معمولا شامل یکرشته بندهای محکم برای دربرگرفتن تمام بدن هستند که در انواع مختلف و با رنگبندیهای متفاوت در بازار ارائه میشود. طنابها یا تسمهها با قلابها به بدنه اصلی متصل میشوند. اتصال درست این اجزاء نیروی متعادلی را در کل بدن توزیع کرده و بدن را در برابر خطرات ناشی از سقوط و آسیب ناشی از تجهیزات حفاظت از سقوط، محافظت میکند.
چگونه هارنس خود را بررسی کنیم؟
لازم است که برای اطمینان بیشتر از ایمنی این تجهیزات، قبل از استفاده استحکام تمام اجزای آن را بررسی کنید. اگر به طور مداوم از این ابزار استفاده میکنید، حتما متوجه فرسودگیها خواهید شد، اما اگر استفاده از آن تنها در موارد خاص مورد توجه است، حتما قبل از پوشیدن هارنس آن را بررسی کنید.
قبل از هر بار استفاده، باید آن را از نظر علائم ساییدگی و پارگی چک کنید. سگکها یا بستها را بررسی کرده و مطمئن شوید که تجهیزات از عملکرد خوبی برخوردار هستند. به دنبال علائم ساییدگی در بندها و هرگونه تغییر شکل در قسمتهای محکم آن باشید.
همچنین مهم است مطمئن شوید که نقطه اتکا شما ایمن و پایدار است. اگر به نقطه اتکا مناسب متصل نشوید، مهار سقوط با کیفیت خوب انجام نخواهد شد. اگر به درجهای از تحرک نیاز دارید، به عنوان مثال هنگام بالا رفتن یا حرکت بین طبقات، یک نقطه اتکا ثابت ممکن است مناسب نباشد. اگر از یک اتکا انعطافپذیر استفاده میکنید، ممکن است لازم باشد از یک طناب نجات جمع شونده استفاده کنید تا بیش از حد پایین نروید. به یاد داشته باشید که شل شدن بیش از حد این طناب نیز میتواند خطرناک باشد.
در مجموع، با توجه به خطرات ناشی از سقوط در محل کار، هرگز نباید در استفاده از تجهیزات مهم صرفنظر کرد. شعار «اول ایمنی، بعد کار» جمله تزیینی نبوده و باید مورد توجه تمام کارگران و مدیران هر پروژه قرار بگیرد. یکی از بهترین ابزار برای استفاده در این نوع مشاغل هارنس است که در این متن سعی شد به طور کامل در مورد آن صحبت شود.
شوک گیر چیست و چرا باید از آن استفاده کرد؟
بر اساس آخرین دادهها، حدود 10.3 میلیون کارگر در صنعت ساختمانسازی مشغول به کار هستند و بر هیچکس پوشیده نیست که سقوط، یک خطر بزرگ شغلی در این صنعت است. از چارچوب بندی طبقههای بالا گرفته تا کار با پنجره و نورگیر، تعمیر و نگهداری سقف و هر نوع فعالیت دیگری که در ارتفاع انجام شود، نیاز به رعایت قوانین سلامت محیط کار دارد. مهمترین مورد در این قوانین استفاده از تجهیزات حفاظت از سقوط است. یکی از این تجهیزات مهم و مکمل هارنس، شوک گیرها هستند.
شوک گیر یا تسمهها بخشی از برنامههای حفاظت از سقوط و سیستمهای جلوگیری از سقوط هستند و به اندازه هارنسهایی که کارگران در ارتفاع میپوشند، مهم هستند. سیستم محافظ از سقوط میتواند زندگی شما را نجات دهد اما به شرطی که تجهیزات مناسب را تهیه کرده باشید.
شوک گیر چیست؟
شوک گیر را میتوان مکمل هارنس دانست. این یک ابزار مهم و ضروری برای کار در ارتفاع است. شوک گیر سه جزء اصلی دارد. دو قلاب محکم که به یک تسمه وصل شدهاند. این وسیله طوری طراحی شده است که به هنگام سقوط از فشار زیاد به فرد جلوگیری کند و با اتصال به لنیارد، خطر افتادن کارگر را کاهش دهد.
لنیارد یا همان بند ایمنی، باید حداقل 2000 کیلوگرم (5000 پوند) قدرت شکست داشته باشد و در معرض بریدگی یا آسیب قرار نگیرد. توری بندها باید از الیاف مصنوعی ساخته شوند. ترکیبی از هارنس و بندها باعث افزایش کارایی ایمنی آنها میشود.
انواع شوک گیر (لنیارد)
این نوع ابزار دو نوع اصلی دارند. تسمههای جمع شونده و تسمههای محدود.
تسمههای جمع شونده:
باید مجهز به کمک فنر باشند که نیروی سقوط را به کمتر از 1800 پوند (816 کیلوگرم) محدود کند. اطمینان حاصل کنید که طناب به طور کامل نصب شده است و مطمئن شوید که کل فاصله سقوط به درستی محاسبه شده است.
تسمههای محدود:
از طرف دیگر، یک تسمه لنیارد (SRL) به عنوان محدود کننده سقوط عمل میکند. ایده پشت SRLها این است که در وهله اول با محدود کردن فاصله کاربر و قفل شدن هنگام اعمال نیروی بیش از حد به خط اصلی، از افتادن جلوگیری کنند.
شوک گیر (لنیارد) دو طرفه و یک طرفه
لنیاردها به صورت یک طرفه و دو طرفه عرضه میشوند. اینکه کدام یک از این دو مورد نیاز دارید، بستگی به نوع کار انجام شده دارد. اگر کارگران مجبورند در حین کار زیاد جابهجا شوند، یک تسمه دو شاخه انتخاب کنید. به این ترتیب کارگران میتوانند در حالی که هنوز متصل هستند به نقطه لنگر دیگری منتقل شوند.
موارد مهم در تهیه شوک گیر (لنیارد)
ممکن است لازم باشد سیستم شوک گیری را انتخاب کنید که دارای ویژگیهای خاصی هستند. برای نمونه اگر کارگر به منظور جوشکاری به ارتفاع میرود، مهم است که تجهیزات مورد استفاده او به راحتی با چند جرقه کوچک، آتش نگیرند. همچنین توجه داشته باشید که پس از چندی بار استفاده، ابزار را از لحاظ استهلاک و فرسایشهای به وجود آمده مورد بررسی قرار دهید و به ترمیم یا تعویض قطعات بپردازید.
در مجموع، توجه داشته باشید هرکسی که با بالابر یا آسانسور کار میکند باید از تسمه قابل تنظیم استفاده کند تا بتواند طول ارتفاع خود به راحتی تنظیم کند. سیستم شوک گیری که برای جلوگیری از سقوط به صورت یک طرفه طراحی شده، برای کسی که به تحرک بیشتر نیاز دارد، کم فایده است.
کارابین، جاذب انرژی، طناب افقی، طناب عمودی و… از سایر تجهیزات مورد نیاز جهت کار در ارتفاع می باشد شرکت آکس بهترین و امن ترین برند های تجهیزات کار در ارتفاع را به شما ارائه می دهد.