بازرسی ظروف تحت فشار

ظروف تحت فشار تجهیزاتی هستند که برای ذخیره یا انتقال سیالات تحت فشار بالا طراحی شده‌اند. به دلیل خطرات بالقوه‌ای که این ظروف می‌توانند داشته باشند، بازرسی دوره‌ای آنها برای اطمینان از عملکرد ایمن و قابل اعتماد ضروری است. بازرسی ظروف تحت فشار، فرآیندی منظم برای بررسی و ارزیابی وضعیت این ظروف است. این فرآیند شامل بررسی اجزای مختلف ظرف، مانند پوسته، اتصالات، شیرها و تجهیزات جانبی می‌شود. هدف از بازرسی، شناسایی هرگونه نقص یا عیبی است که می‌تواند منجر به خرابی یا نشت سیال تحت فشار شود.

بازرسی انواع دیگ بخار یک فرایند حیاتی برای اطمینان از عملکرد ایمن و مطابق با استانداردهای صنعتی است. این بازرسی‌ها شامل بررسی دقیق بدنه، مکانیزم‌های کنترل، شیرهای اطمینان و سایر اجزای دیگ بخار برای شناسایی هرگونه عیب یا فرسودگی که می‌تواند خطرات ایمنی ایجاد کند، می‌شود. بازرسی ایمنی دیگ بخار از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا نقص در این تجهیزات می‌تواند به آسیب‌های جدی به تاسیسات، آسیب به انسان‌ها و حتی فجایع انفجاری منجر شود. انجام این بازرسی‌ها باید توسط متخصصان مجرب و با استفاده از روش‌ها و استانداردهای مشخص شده انجام گیرد تا اطمینان حاصل شود که تمام جوانب ایمنی رعایت شده‌اند.

فرایند بازرسی ظروف تحت فشار

ظروف تحت فشار و دیگ های بخار تجهیزاتی پرکاربرد در صنایع مختلف هستند که به دلیل ماهیت کارکردشان، در معرض خطرات و آسیب های متعددی قرار دارند. عیوب و نقص های فنی در این تجهیزات می تواند منجر به بروز حوادث ناگوار و جبران ناپذیری شود. از این رو، بازرسی دوره‌ای و منظم این ظروف برای تضمین عملکرد ایمن و قابل اعتماد آنها، امری ضروری و حیاتی است.

عیوب رایج ظروف تحت فشار چیست؟

• خوردگی: یکی از شایع ترین عیوب در ظروف تحت فشار و دیگ های بخار، خوردگی است که می تواند به دلایل مختلفی مانند تماس با مواد شیمیایی، رطوبت، و یا نقص در سیستم زهکشی رخ دهد. خوردگی می تواند منجر به نازک شدن جداره ظرف و در نهایت، پارگی و انفجار آن شود.
• ترک خوردگی: ترک خوردگی می تواند در اثر تنش های داخلی، ضربه، یا نوسانات دمایی ایجاد شود. ترک ها می توانند به سرعت گسترش یافته و منجر به خرابی ناگهانی ظرف شوند.
• تشکیل رسوب: رسوب مواد معدنی در داخل لوله ها و جداره ظرف می تواند باعث انسداد جریان سیال، کاهش راندمان و افزایش احتمال خوردگی شود.
• عیوب جوشکاری: جوشکاری نامناسب در ساخت یا تعمیر ظروف تحت فشار می تواند منجر به ایجاد نقص هایی مانند ترک، حفره، و نشت شود.
• عیوب در تجهیزات جانبی: نقص در شیرها، اتصالات، و سایر تجهیزات جانبی می تواند منجر به نشتی سیال و یا افزایش فشار بیش از حد مجاز شود.

روش های تعمیر انواع ظروف تحت فشار

• جوشکاری: جوشکاری یکی از رایج ترین روش های تعمیر عیوب ظروف تحت فشار و دیگ های بخار است. این روش برای ترمیم ترک ها، حفره ها، و سایر نقص های جداره ظرف به کار می رود.
• لکه گیری: لکه گیری برای ترمیم عیوب سطحی مانند خوردگی و فرسایش به کار می رود.
• تعویض قطعات: در برخی موارد، ممکن است نیاز به تعویض کامل قطعات آسیب دیده مانند لوله ها، اتصالات، و یا شیرها باشد.
• بازسازی: در صورت وجود عیوب گسترده، ممکن است نیاز به بازسازی کامل ظرف باشد.

استانداردهای بازرسی ظروف تحت فشار

بازرسی دوره‌ای و منظم ظروف تحت فشار و دیگ‌های بخار، نقشی حیاتی در تضمین عملکرد ایمن و قابل اعتماد آنها ایفا می‌کند. برای انجام صحیح این فرآیند، وجود استانداردهای مدون و مشخص ضروری است. این استانداردها، الزامات مربوط به نوع، فرکانس، و روش‌های بازرسی را تعیین می‌کنند.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین استانداردهای تعریف شده برای بازرسی ظروف تحت فشار و دیگ‌های بخار اشاره می‌کنیم:

۱. ASME Boiler and Pressure Vessel Code (ASME BPVC):

• این مجموعه استاندارد توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (ASME) منتشر شده است و به عنوان مرجع اصلی در زمینه طراحی، ساخت و بازرسی انواع تجهیزات و دیگ‌های بخار در سطح جهانی شناخته می‌شود.
• ASME BPVC شامل بخش‌های مختلفی است که هر کدام به موضوع خاصی می‌پردازند. برای مثال بخش VIII مربوط به قوانین ساخت و بازرسی ظروف تحت فشار و بخش IV مربوط به دیگ‌های بخار است.

۲. API 510:

• این استاندارد توسط موسسه نفت آمریکا (API) منتشر شده است و به طور خاص به بازرسی، تعمیر و نگهداری مخازن ذخیره نفت و گاز می‌پردازد.

۳. استاندارد ملی ایران به شماره 14712:

• این استاندارد، الزامات مربوط به بازرسی و آزمایش دیگ‌های بخار و آبگرم را تعیین می‌کند.

۴. استانداردهای اروپایی:

• مجموعه استانداردهای EN 13445 و EN 13480، الزامات مربوط به طراحی و ساخت مخازن تحت فشار در اروپا را تعیین می‌کنند.

۵. سایر استانداردها:

• علاوه بر موارد ذکر شده، استانداردهای دیگری نیز توسط سازمان‌های مختلف مانند ISO و BSI منتشر شده‌اند که می‌توانند در زمینه بازرسی ظروف تحت فشار و دیگ‌های بخار مورد استفاده قرار گیرند.

نکات مهم در انتخاب استاندارد:

• انتخاب استاندارد مناسب برای بازرسی، به عوامل مختلفی مانند نوع ظرف تحت فشار، سیال مورد استفاده، شرایط محیطی و الزامات قانونی و مقرراتی بستگی دارد.
• در برخی موارد، ممکن است نیاز به استفاده از ترکیبی از چندین استاندارد باشد.
• همواره باید از آخرین نسخه استانداردهای مورد استفاده اطمینان حاصل کرد.

علاوه بر استانداردهای ذکر شده، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های متعددی نیز توسط مراجع ذیصلاح مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان نظام مهندسی تدوین شده‌اند که باید در فرآیند بازرسی ظروف تحت فشار و دیگ‌های بخار مورد توجه قرار گیرند.

با مجموعه آکس، ضمن صیانت از نیروی انسانی و سرمایه اصلی سازمانی،

با پیشگیری ازحوادث وکاهش هزینه های سربار، اعتبار خود را بالا ببرید.